Nagrody biznesowe zmieniają rynek

Laury za innowacyjność, godła promocyjne – w Polsce organizuje się tysiące konkursów i rankingów, w których przedsiębiorstwa mogą zdobywać nagrody. Ich wartość jest jednak często podważana. – Nagrody wzmacniają działania osób zajmujących się CSR w firmach. Pozwalają też na stworzenie modelu biznesowego organizatorom rankingów – wynika z badań dr. Pawła Krzyworzeki z Akademii Leona Koźmińskiego.

Jako przykład korzyści płynących z przyznawania wyróżnień dr Paweł Krzyworzeka, autor książki pt. „Nagrody biznesowe. Etnografia rytuałów merytokracji”, podaje społeczną odpowiedzialność biznesu. Z jego badań wynika bowiem, że nagrody pomagają wzmocnić pozycję osób zajmujących się CSR w firmach. Ich pomysły mają szanse wejść w życie czasem tylko dlatego, że dzięki nagrodzie za działania CSR zyskuje na tym wizerunek przedsiębiorstwa i poprawia się jego miejsce w rankingach. – Nagrody stanowią więc argumentację za wdrożeniem działań CSR-owych w firmach i wspierają osoby, które są odpowiedzialne za ten obszar – zauważa dr Krzyworzeka, antropolog kulturowy z Katedry Zarządzania w Społeczeństwie Sieciowym w Akademii Leona Koźmińskiego.

Antropolog za cel badań postawił sobie – jak podkreśla – pokazanie wielostronnych korzyści, jakie nagrody przynoszą różnym grupom interesariuszy, oraz zbadanie mechanizmów przyczyniających się do powszechności i skuteczności nagradzania. Pogłębione badania etnograficzne wyłoniły dwa istotne – z punktu widzenia organizatorów – efekty nagradzania.

Pierwszym z nich jest możliwość stworzenia modelu biznesowego wokół nagrody. Zdaniem autora publikacji jest to szczególnie ważne dla wydawców prasy poszukujących nowych źródeł przychodu. Rankingi i wyróżnienia przyciągają bowiem sponsorów i reklamodawców, a także zwiększają możliwość sprzedaży prenumeraty. Kolejny efekt to możliwość wpływania na działania osób i organizacji poprzez ich wyróżnianie – wykorzystywana przede wszystkim przez instytucje pro publico bono.

Nagrody biznesowe w Polsce są zjawiskiem bardzo popularnym, niemal wszechobecnym. Prawie każda firma zdobyła jakąś nagrodę, starała się o nią albo była namawiana do wzięcia udziału w tego typu programach. Zdarza się, że duże przedsiębiorstwa odbierają kilkadziesiąt, a nawet kilkaset wyróżnień w ciągu jednego roku.

Dr Paweł Krzyworzeka podkreśla, że nagradzanie biznesowe traktowane jest jednak z przymrużeniem oka, a rola wyróżnień bagatelizowana. Dlaczego zatem nagród jest tak dużo, co powoduje, że powstają nowe? Dlaczego przedsiębiorstwa poświęcają swoje zasoby, żeby nagrody zdobywać, odbierać, chwalić się nimi? – pyta Krzyworzeka.

Oprócz analizy nagradzania z perspektywy organizatorów autor książki „Nagrody biznesowe. Etnografia rytuałów merytokracji” przedstawia także korzyści i zagrożenia, jakie niosą nagrody dla stron uczestniczących po stronie nagradzanych, partnerów i sponsorów. W swoich badaniach, które dotyczyły polskich nagród biznesowych, dr Paweł Krzyworzeka wykorzystał metody jakościowe, wywiady i obserwacje uczestniczące, czyli udział w różnych galach ogłoszenia wyników i wręczenia nagród. Prace badawcze sfinansowała Akademia Leona Koźmińskiego.

Tekst prezentuje wyniki badań naukowych, które popularyzujemy w ramach działań PR dla uczelni. To przykład, jak popularyzować nauki humanistyczno-społeczne oraz jak popularyzować granty naukowe.